इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड (IOCL) भरती अधिसूचना 2025

IOCL Recruitment 2025 | IOCL Careers 2025 |  IOCL Apprentice Salary | Indian Oil Corporation Limited (IOCL)

 

इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड (IOCL) भरती अधिसूचना 2025

विभाग: मार्केटिंग डिव्हीजन, मुंबई
अधिसूचना क्रमांक: IOCL/MKTG/APPR/2023-24
भरती क्षेत्र: वेस्टर्न रिजन (महाराष्ट्र, गुजरात, मध्य प्रदेश, छत्तीसगड, गोवा, दीव-दमण, दादरा-नगर हवेली)
एकूण रिक्त पदे: 313

---

भरती तपशील:

1. ग्रॅज्युएट अॅप्रेंटिस

पात्रता:

• B.A./B.B.A./B.Com./B.Sc. पदवी उत्तीर्ण.
• पात्रता परीक्षेत किमान 50% गुण (अजा/अज/दिव्यांग उमेदवारांसाठी 45% गुण).
• पात्रता परीक्षा 1 एप्रिल 2021 नंतर उत्तीर्ण केलेली असावी.

रिक्त पदे (राज्यानुसार):

• महाराष्ट्र: 130 (अजा: 13, अज: 12, इमाव: 35, ईडब्ल्यूएस्: 13, खुला: 52)
• गुजरात: 35
• गोवा: 6
• दादरा नगर हवेली: 1
• दमण-दीव: 4
• छत्तीसगड: 7
• मध्य प्रदेश: 15

---

2. ट्रेड अॅप्रेंटिस (डेटा एन्ट्री ऑपरेटर)

पात्रता:

• 12वी उत्तीर्ण (पदवीधर अर्ज करण्यास पात्र नाहीत).

रिक्त पदे (राज्यानुसार):

• महाराष्ट्र: 9 (अजा: 1, इमाव: 2, ईडब्ल्यूएस्: 1, खुला: 4)
• गुजरात: 4
• छत्तीसगड: 1
• मध्य प्रदेश: 2

---

3. ट्रेड अॅप्रेंटिस (डेटा एन्ट्री ऑपरेटर – स्किल सर्टिफिकेट होल्डर)

पात्रता:

• 12वी उत्तीर्ण (पदवीधर अर्ज करण्यास पात्र नाहीत).
• डोमेस्टिक डेटा एन्ट्री ऑपरेटर कोर्स पूर्ण केलेला असावा.

रिक्त पदे:
महाराष्ट्र, गुजरात, गोवा, छत्तीसगड, मध्य प्रदेशमध्ये यासंदर्भात विशिष्ट रिक्त पदे दिलेली नाहीत.

---

4. ट्रेड अॅप्रेंटिस (फिटर, इलेक्ट्रिशियन, इलेक्ट्रॉनिक्स मेकॅनिक, इन्स्ट्रुमेंट मेकॅनिक, मशिनिस्ट)

पात्रता:

• 10वी उत्तीर्ण आणि संबंधित ट्रेडमधील ITI सर्टिफिकेट आवश्यक.

रिक्त पदे (राज्यानुसार):

• महाराष्ट्र: 5 (अजा: 1, अज: 1, इमाव: 2, ईडब्ल्यूएस्: 1)
• गुजरात: 1
• छत्तीसगड: 3
• मध्य प्रदेश: 5

---

5. टेक्निशियन अॅप्रेंटिस (मेकॅनिकल, इलेक्ट्रिकल, सिव्हील, इलेक्ट्रॉनिक्स, इलेक्ट्रिकल अँड इलेक्ट्रॉनिक्स)

पात्रता:

• संबंधित विषयातील इंजिनिअरिंग डिप्लोमा.
• पात्रता परीक्षेत किमान 50% गुण (अजा/अज/दिव्यांग उमेदवारांसाठी 45% गुण).
• पात्रता परीक्षा 1 एप्रिल 2021 नंतर उत्तीर्ण केलेली असावी.

रिक्त पदे (राज्यानुसार):

• महाराष्ट्र: 30 (अजा: 3, अज: 3, इमाव: 9, ईडब्ल्यूएस्: 3, खुला: 12)
• गुजरात: 20
• दमण-दीव: 2
• छत्तीसगड: 7
• मध्य प्रदेश: 20

---

महत्त्वाची अटी आणि शर्ती:

1. वयोमर्यादा:
   • 31 जानेवारी 2025 रोजी उमेदवाराचे वय 18 ते 24 वर्षे असावे.
   • शिथिलता:
     • इमाव: 3 वर्षे
     • अजा/अज: 5 वर्षे
     • दिव्यांग: 10-15 वर्षे
2. अर्ज न करण्यास पात्र उमेदवार:
   • उच्च शिक्षण घेतलेले किंवा पूर्ण केलेले उमेदवार.
3. प्रशिक्षण कालावधी:
   • सर्व पदांसाठी 12 महिने.
4. निवड प्रक्रिया:
   • लेखी परीक्षा किंवा मुलाखत नाही.
   • गुणवत्ता यादी पात्रता परीक्षेतील गुणांच्या आधारे तयार केली जाईल.
   • शॉर्टलिस्ट झालेल्या उमेदवारांचे कागदपत्र पडताळणी आणि वैद्यकीय तपासणी केली जाईल.

---

अर्ज प्रक्रिया:

1. ऑनलाइन नोंदणी पोर्टल्स:
   • ट्रेड अॅप्रेंटिस (ITI):
     http://apprenticeshipindia.gov.in/candidate-registration
   • टेक्निशियन व ग्रॅज्युएट अॅप्रेंटिस:
     https://nats.education.gov.in/student_register.php
   • ट्रेड अॅप्रेंटिसशिप (ऑप्शनल ट्रेड):
     https://apprenticeshipindia.org/candidate-registration
2. अर्ज करण्याची अंतिम तारीख:
   • 7 फेब्रुवारी 2025 (सायंकाळी 5:00 वाजेपर्यंत).
3. कागदपत्रे अपलोड करताना आवश्यक बाबी:
   • 10वीचे प्रमाणपत्र
   • शैक्षणिक अर्हतेची प्रमाणपत्रे
   • जातीचा दाखला (लागू असल्यास)
   • पासपोर्ट आकाराचा फोटो (100 KB पर्यंत)
   • स्वाक्षरी (काळ्या शाईत).
4. स्थापना क्रमांक (Establishment ID):
   • NATS: WMHMCC000053
   • NAPS: E01172700332

---

अधिकृत संकेतस्थळे:

• अधिक माहिती: https://www.iocl.com/apprenticeships
• वैद्यकीय तपासणी: https://www.iocl.com/apprenticeships-pre-engagementmedicalformat

---

संपर्कासाठी:

सुहास पाटील
मोबाईल: 9892005171

 

 

Hub of opportunity

अधिक Government नोकरी व तसेच प्रायव्हेट नोकरी च्या जागा जाणून घेण्यासाठी वरील लिंक वर click करा.

 

👇Also Follow Our Instagram Account and Stay Updated 👇

Hub of Opportunity (@hub_of_opportunity.co.in) • Instagram photos and videos

 

 

इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड (IOCL) मध्ये सामील होण्याची कारणे

इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड (IOCL) ही भारतातील सर्वात मोठी पेट्रोलियम कंपनी असून ती सरकारी उपक्रमांपैकी एक महत्त्वाची कंपनी आहे. या कंपनीत सामील होण्यासाठी अनेक फायदे आणि संधी आहेत. खाली याबद्दल सविस्तर माहिती दिली आहे:

---

१. प्रतिष्ठित सरकारी कंपनी:

IOCL ही भारत सरकारच्या मालकीची महत्त्वाची महारत्न कंपनी आहे. या कंपनीत नोकरी करणे म्हणजे एक प्रकारचा सुरक्षित आणि स्थिर भविष्याचा पर्याय असतो.

• सरकारी नोकरी असल्याने नियमित वेतन, लाभ आणि सामाजिक प्रतिष्ठा मिळते.
• IOCL ही पेट्रोलियम, नैसर्गिक वायू आणि पेट्रोकेमिकल्सच्या क्षेत्रातील अग्रगण्य कंपनी आहे.

---

२. व्यावसायिक प्रगतीसाठी संधी:

IOCL मध्ये प्रशिक्षण आणि विकासाच्या अनेक संधी उपलब्ध आहेत.

• अॅप्रेंटिसशिपसारख्या कार्यक्रमांतून तुम्हाला व्यावसायिक कौशल्ये विकसित करता येतात.
• आधुनिक तंत्रज्ञान, प्रक्रिया आणि औद्योगिक कौशल्य शिकण्याची संधी मिळते.
• विविध प्रकारच्या कामकाजात अनुभव मिळवून तुम्ही तुमच्या करिअरमध्ये प्रगती करू शकता.

---

३. आर्थिक स्थिरता आणि आकर्षक लाभ:

IOCL मध्ये नोकरीसाठी चांगल्या पगारासह अनेक प्रकारचे लाभ मिळतात:

• नियमित वेतनश्रेणी (सरकारी धोरणानुसार).
• वैद्यकीय सुविधा, निवृत्तीवेतन योजना आणि विमा संरक्षण.
• बोनस, भत्ते आणि इतर फायदे मिळतात.
• भविष्यनिधी (PF) आणि ग्रॅच्युइटीसारख्या योजनांमध्ये सहभागी होता येते.

---

४. सामाजिक सुरक्षा आणि स्थिरता:

• IOCL मध्ये नोकरी केल्याने सामाजिक आणि आर्थिक स्थैर्य मिळते.
• सरकारी कंपनी असल्याने संकटाच्या वेळीही नोकरी सुरक्षित राहते.
• तुम्हाला कामाचे निश्चित तास आणि चांगले कार्यसंस्कृती अनुभवायला मिळते.

---

५. अनुभवाच्या विविधतेचा लाभ:

IOCL ही एक बहुआयामी कंपनी आहे. येथे तुम्हाला वेगवेगळ्या क्षेत्रांमध्ये काम करण्याची संधी मिळते:

• मार्केटिंग: विक्री व्यवस्थापन, ग्राहक सेवा आणि वितरणाचे अनुभव.
• ऑपरेशन्स: उत्पादन प्रक्रिया आणि गुणवत्ता नियंत्रणात योगदान.
• तांत्रिक क्षेत्र: आधुनिक यंत्रसामग्री, ऊर्जा व्यवस्थापन आणि अभियांत्रिकीच्या क्षेत्रात अनुभव.

---

६. देशसेवेत योगदान:

IOCL मध्ये काम केल्याने तुम्ही राष्ट्रीय विकासात महत्त्वाचे योगदान देऊ शकता.

• देशभरात पेट्रोलियम उत्पादनांचे वितरण सुनिश्चित करणे ही एक महत्त्वाची जबाबदारी आहे.
• ऊर्जा सुरक्षेसाठी IOCL नेहमी अग्रभागी असते.

---

७. उत्कृष्ट प्रशिक्षण कार्यक्रम:

IOCL चा अॅप्रेंटिसशिप कार्यक्रम हा देशातील सर्वात दर्जेदार कार्यक्रमांपैकी एक आहे.

• येथे प्रशिक्षण घेतल्यानंतर तुम्हाला उद्योगातील विविध कौशल्ये शिकता येतात.
• प्रशिक्षित झाल्यानंतर इतर ठिकाणी नोकरीच्या संधीही वाढतात.

---

८. नोकरीत विविधता आणि चांगले कामकाजाचे वातावरण:

• IOCL मध्ये काम करणारे लोक विविध क्षेत्रांतील असतात, त्यामुळे एक समृद्ध सांस्कृतिक वातावरण अनुभवता येते.
• समतोल काम-जीवन व्यवस्थापन (Work-Life Balance) सुनिश्चित करण्यासाठी चांगल्या सुविधा दिल्या जातात.

---

९. करिअर वाढीची शक्यता:

IOCL मध्ये काम करताना तुम्हाला पुढीलप्रमाणे करिअर वाढीची संधी मिळते:

• कामगिरीनुसार पदोन्नती आणि उच्च दर्जाची जबाबदारी मिळते.
• विविध प्रशिक्षण आणि नेतृत्व कार्यक्रमांद्वारे व्यक्तिमत्त्व विकास होतो.

---

१०. राष्ट्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय पातळीवरील संधी:

• IOCL च्या विविध प्रकल्पांमध्ये काम करण्यासाठी देशभर आणि परदेशातही संधी उपलब्ध असतात.
• यामुळे तुम्हाला आंतरराष्ट्रीय तांत्रिक ज्ञान आणि कौशल्ये मिळवता येतात.

---

११. पर्यावरण आणि सामाजिक जबाबदारी:

IOCL ही कंपनी पर्यावरण पूरक प्रकल्पांमध्ये सहभागी असते.

• कंपनीच्या CSR (Corporate Social Responsibility) प्रकल्पांद्वारे तुम्हाला समाजाच्या भल्यासाठी काम करता येते.
• ऊर्जा बचत, हरित ऊर्जा आणि स्वच्छता मोहिमा यामध्ये योगदान देता येते.

---

१२. गुणवत्तेची ओळख:

IOCL ही ISO प्रमाणित कंपनी असून तंत्रज्ञान, गुणवत्ता आणि ग्राहक समाधान यासाठी प्रसिद्ध आहे.

• अशा प्रतिष्ठित कंपनीचा एक भाग होणे हे स्वतःसाठी एक अभिमानास्पद बाब आहे.

---

निष्कर्ष:

IOCL मध्ये सामील होणे म्हणजे तुम्हाला केवळ एक नोकरीच मिळत नाही, तर तुम्ही तुमच्या व्यावसायिक आणि वैयक्तिक आयुष्यात प्रगती करू शकता. सुरक्षितता, प्रतिष्ठा, आर्थिक स्थिरता, व्यावसायिक विकास आणि देशसेवेसाठी IOCL हा उत्तम पर्याय आहे.

“देशाची ऊर्जा – IOCL, तुमचं भविष्य उज्ज्वल बनवा!”

इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड (IOCL) चा इतिहास

इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड (IOCL) ही भारतातील सर्वात मोठी आणि प्रतिष्ठित तेल कंपनी आहे. ही कंपनी केवळ भारतातीलच नव्हे, तर आंतरराष्ट्रीय स्तरावरही पेट्रोलियम उद्योगात महत्त्वाची भूमिका बजावते. खाली IOCL च्या इतिहासाचा सविस्तर आढावा दिला आहे:

---

स्थापना आणि सुरुवात:

1. स्थापनेचा कालावधी:
   इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड (IOCL) ची स्थापना ३० जून १९५९ रोजी करण्यात आली.
   • भारताला स्वातंत्र्य मिळाल्यानंतर देशात ऊर्जा आणि इंधनाच्या क्षेत्रात स्वयंपूर्णता निर्माण करणे हे उद्दिष्ट होते.
   • त्या वेळेस भारतात परदेशी तेल कंपन्यांचे वर्चस्व होते. त्याला पर्याय म्हणून भारत सरकारने “इंडियन ऑईल कंपनी” स्थापन केली.
2. सुरुवातीचे विलिनीकरण:
   १९६४ मध्ये, इंडियन ऑइल रिफायनरीज लिमिटेड आणि इंडियन ऑइल कंपनी लिमिटेड यांचे विलिनीकरण करण्यात आले.
   • या विलिनीकरणानंतर कंपनीचे नाव इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड ठेवण्यात आले.
   • यामुळे रिफायनिंग, वितरण, आणि विक्री या सर्व प्रक्रिया एकाच कंपनीत समाविष्ट झाल्या.

---

प्रारंभिक वर्षे आणि वाढ:

1. पेट्रोलियम उत्पादनांमध्ये विस्तार:
   • IOCL ने भारतातील इंधनाच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी रिफायनिंग आणि वितरण प्रणाली विकसित केली.
   • १९६५ मध्ये, IOCL ने पहिली तेलशुद्धीकरण प्रक्रिया (refining) सुरू केली.
2. राष्ट्रीय विकासात योगदान:
   • IOCL ने देशातील ग्रामीण भागातही पेट्रोलियम उत्पादन पोहोचवले.
   • १९७० च्या दशकात कंपनीने इंधन वितरणासाठी मोठे जाळे निर्माण केले, ज्यामध्ये पेट्रोल पंप, डिपो, आणि पाइपलाइन यांचा समावेश होता.

---

महत्त्वाचे टप्पे:

1. पाइपलाइन यंत्रणेची स्थापना (१९६५):
   • IOCL ने भारतातील पहिली क्रूड ऑइल पाइपलाइन (कांजीपूर ते बडोदरा) तयार केली.
   • यामुळे इंधनाच्या वितरणात क्रांतिकारी बदल घडले.
2. LPG (Liquefied Petroleum Gas) चा प्रसार:
   • १९७० च्या दशकात IOCL ने LPG गॅसचे उत्पादन आणि वितरण सुरू केले.
   • देशातील घरांमध्ये स्वयंपाकासाठी गॅसचा वापर करण्याची संकल्पना यामुळे पुढे आली.
3. रासायनिक उत्पादनात प्रवेश:
   • IOCL ने पेट्रोकेमिकल्स क्षेत्रातही प्रवेश केला आणि प्लास्टिक, रबर, आणि सिंथेटिक फायबरच्या उत्पादनासाठी कच्च्या मालाची निर्मिती केली.

---

आधुनिक काळातील विस्तार:

1. आंतरराष्ट्रीय विस्तार:
   • IOCL ने २००० नंतर आंतरराष्ट्रीय स्तरावर आपले जाळे विस्तारले.
   • सिंगापूर, श्रीलंका, मॉरिशस, आणि मध्य आशियातील देशांमध्ये IOCL ने आपली उपस्थिती निर्माण केली.
2. हरित ऊर्जा प्रकल्प:
   • २०१० नंतर, IOCL ने पर्यावरणपूरक ऊर्जा स्रोतांवर लक्ष केंद्रित केले.
   • बायो-फ्यूल, सौर ऊर्जा, आणि पवन ऊर्जा प्रकल्प सुरू करण्यात आले.
3. डिजिटायझेशन आणि स्मार्ट सेवा:
   • IOCL ने डिजिटल पद्धतींचा अवलंब केला, जसे की ऑनलाइन बुकिंग, स्मार्ट गॅस कार्ड्स, आणि रियल-टाइम ट्रॅकिंग सिस्टम्स.

---

सध्याची स्थिती:

1. महत्त्वाचे स्थान:
   • आज इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड ही महारत्न कंपनी आहे, ज्यामध्ये हजारो कर्मचारी कार्यरत आहेत.
   • ती भारतातील १० सर्वात मोठ्या कंपन्यांपैकी एक आहे.
2. विविध क्षेत्रांमध्ये योगदान:
   • पेट्रोलियम उत्पादन, वितरण, पाइपलाइन ऑपरेशन्स, पेट्रोकेमिकल्स, आणि पर्यावरणपूरक ऊर्जा यामध्ये इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड ने अग्रगण्य स्थान मिळवले आहे.
3. ग्राहकांशी जोडलेली कंपनी:
   • आज इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड कडे ५०,००० हून अधिक रिटेल आउटलेट्स (पेट्रोल पंप) आहेत.
   • घरगुती आणि औद्योगिक ग्राहकांसाठी १५००० LPG वितरक कार्यरत आहेत.

---

सामाजिक जबाबदारी:

• IOCL ने शिक्षण, आरोग्य, स्वच्छता, आणि हरित पर्यावरण यासाठी विविध CSR (Corporate Social Responsibility) प्रकल्प राबवले आहेत.
• ग्रामीण भागात सौर ऊर्जा, स्वच्छ पाणी, आणि स्वयंपाकासाठी गॅस वितरणात मोठे योगदान दिले आहे.

---

निष्कर्ष:

इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड चा इतिहास म्हणजे भारताच्या स्वावलंबनाची आणि औद्योगिक प्रगतीची कहाणी आहे.

• १९५९ पासून ते आजपर्यंत इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड ने ऊर्जा क्षेत्रात महत्त्वपूर्ण कामगिरी केली आहे.
• या कंपनीने देशाच्या विकासात मोठे योगदान दिले असून, राष्ट्रीय अर्थव्यवस्थेत महत्त्वाची भूमिका बजावली आहे.

“IOCL: ऊर्जा आणि प्रगतीचा एक आदर्श प्रवास.”

इंडियन ऑइल कॉर्पोरेशन लिमिटेड (IOCL) चा भारतासाठी महत्त्व

इंडियन ऑइल कॉर्पोरेशन लिमिटेड  ही भारतातील ऊर्जा आणि इंधनाच्या क्षेत्रातील सर्वात मोठी आणि प्रतिष्ठित कंपनी आहे. ही कंपनी देशाच्या आर्थिक, औद्योगिक, आणि सामाजिक विकासात महत्त्वाची भूमिका बजावते. खाली इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड चा आपल्या देशासाठी असलेला महत्त्वाचा उपयोग सविस्तरपणे दिला आहे:

---

१. ऊर्जा सुरक्षेचा आधारस्तंभ:

• इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड भारताच्या ऊर्जा सुरक्षेसाठी आधारस्तंभ आहे.
• पेट्रोलियम उत्पादनांचा देशभरात सुरक्षित आणि सातत्यपूर्ण पुरवठा करण्याचे महत्त्वाचे काम इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड करते.
• कंपनी भारतातील अत्यावश्यक सेवांसाठी इंधनाचा अखंड पुरवठा सुनिश्चित करते, जसे की:
  • वाहतूक (Road Transport)
  • शेती (Agriculture)
  • औद्योगिक उत्पादन (Industrial Manufacturing)

---

२. आर्थिक विकासात योगदान:

• IOCL ही भारतातील महारत्न कंपनी असून ती देशाच्या आर्थिक वाढीसाठी महत्त्वाची आहे.
• कंपनीच्या कामकाजातून सरकारला कर आणि लाभांशाच्या रूपात मोठा महसूल मिळतो.
• IOCL च्या प्रकल्पांमुळे निव्वळ देशांतर्गत उत्पादन (GDP) वाढीस चालना मिळते.
• ग्रामीण आणि शहरी भागात इंधन वितरण जाळे निर्माण करून उद्योग आणि रोजगाराच्या संधी निर्माण होतात.

---

३. ग्रामीण विकासात महत्त्वाची भूमिका:

• इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड ग्रामीण भागात स्वयंपाकासाठी LPG (गॅस) वितरित करते, ज्यामुळे ग्रामीण भागातील महिलांच्या जीवनमानात सुधारणा होते.
• पेट्रोल पंप आणि वितरण केंद्रांद्वारे ग्रामीण भागात रोजगार निर्माण केला जातो.
• स्वच्छ ऊर्जा प्रकल्प (LPG गॅस) राबवून IOCL ने पारंपरिक इंधन (लाकूड, कोळसा) वापरण्याचे प्रमाण कमी केले आहे, ज्यामुळे पर्यावरण संरक्षणाला मदत होते.

---

४. औद्योगिक विकासासाठी पायाभूत सुविधा:

• इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड देशातील पेट्रोकेमिकल्स आणि ऊर्जा क्षेत्रातील अग्रगण्य कंपनी आहे.
• ती औद्योगिक क्षेत्रासाठी कच्चा माल पुरवते, जसे की:
  • प्लास्टिक
  • रबर
  • सिंथेटिक फायबर
• यामुळे उत्पादन क्षेत्राला चालना मिळते आणि नवीन उद्योगांची स्थापना शक्य होते.

---

५. देशभरातील वितरण जाळे:

• इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड कडे देशातील सर्वात मोठे वितरण जाळे आहे.
  • ५०,००० हून अधिक पेट्रोल पंप
  • १५,००० LPG वितरक
• देशातील कोणत्याही कोपऱ्यात पेट्रोलियम उत्पादने पोहोचवण्याची क्षमता इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड कडे आहे.
• कंपनीच्या पाइपलाइन यंत्रणे मुळे वितरण प्रक्रिया वेगवान आणि सुरक्षित झाली आहे.

---

६. हरित ऊर्जा आणि पर्यावरण संवर्धन:

• इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड ने नवीकरणीय ऊर्जा प्रकल्पांमध्ये गुंतवणूक केली आहे, जसे की:
  • सौर ऊर्जा
  • बायोफ्यूल
  • वायू आधारित ऊर्जा प्रकल्प
• पारंपरिक इंधनावर अवलंबित्व कमी करण्यासाठी कंपनीने पर्यावरणपूरक इंधन (Cleaner Fuels) विकसित केले आहे.
• स्मार्ट इंधन प्रकल्पांद्वारे कार्बन उत्सर्जन कमी करण्यासाठी इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड सतत प्रयत्नशील आहे.

---

७. देशसेवेत योगदान:

• इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड चे कर्मचारी आपत्ती व्यवस्थापनात सक्रिय भूमिका घेतात.
  • पूर, भूकंप किंवा अन्य आपत्तीमध्ये इंधनाचा तातडीने पुरवठा केला जातो.
  • आपत्तीग्रस्त भागात मदतकार्य आणि इंधन वितरण करण्यात इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड अग्रस्थानी असते.
• सैनिकांसाठी इंधनाचा पुरवठा करण्याचे महत्त्वाचे काम इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड करत असते.

---

८. संशोधन आणि तंत्रज्ञान विकास:

• इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड च्या R&D केंद्रांद्वारे इंधनाच्या गुणवत्तेत सातत्याने सुधारणा केली जाते.
• पर्यावरणपूरक तंत्रज्ञान, ऊर्जा कार्यक्षमता आणि नवनवीन इंधन उत्पादने विकसित करण्यात कंपनी महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते.
• नवे पेट्रोलियम उत्पादन तयार करण्यासाठी आधुनिक संशोधन पद्धतींचा वापर केला जातो.

---

९. ग्राहक सेवा आणि विश्वास:

• इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड ग्राहकांच्या गरजांवर आधारित विश्वासार्ह सेवा आणि उत्पादन प्रदान करते.
• LPG गॅस वितरणासाठी डिजिटल प्रणालीचा वापर करून सेवा अधिक सुलभ केली आहे.
• ग्राहकांशी विश्वासपूर्ण संबंध ठेवण्यासाठी गुणवत्तापूर्ण उत्पादने आणि वेळेवर सेवा पुरवली जाते.

---

१०. सामाजिक जबाबदारी:

• इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड ने अनेक CSR (Corporate Social Responsibility) प्रकल्प राबवले आहेत, जसे की:
  • शिक्षण आणि आरोग्य सुविधा पुरवणे
  • स्वच्छता मोहिमा राबवणे
  • ग्रामीण भागात पिण्याचे पाणी उपलब्ध करून देणे
• इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड च्या उपक्रमांमुळे देशाच्या सामाजिक विकासात महत्त्वपूर्ण योगदान मिळते.

---

११. राष्ट्रीय आत्मनिर्भरतेसाठी योगदान:

• इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड च्या माध्यमातून भारताने पेट्रोलियम उत्पादनांच्या आयातीवर अवलंबित्व कमी केले आहे.
• स्वदेशी उत्पादन आणि वितरण प्रणालीमुळे ऊर्जा क्षेत्रात आत्मनिर्भरता निर्माण झाली आहे.
• “मेक इन इंडिया” मोहिमेला इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड चा मोठा पाठिंबा आहे.

---

निष्कर्ष:

इंडियन ऑइल कॉर्पोरेशन लिमिटेड  ही केवळ एक कंपनी नसून, ती भारताच्या ऊर्जा सुरक्षेचा आधारस्तंभ आहे.

• आर्थिक प्रगती, औद्योगिक विकास, पर्यावरण संवर्धन, आणि सामाजिक कल्याण यामध्ये इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड चे योगदान अतुलनीय आहे.
• देशाच्या सर्वांगीण विकासासाठी इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड ची भूमिका महत्त्वाची आहे.

“इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड : देशाच्या प्रगतीचा ऊर्जा स्रोत.”

इंडियन ऑइल कॉर्पोरेशन लिमिटेड (IOCL): सध्याची स्थिती (२०२५)

इंडियन ऑइल कॉर्पोरेशन लिमिटेड  ही भारतातील सर्वात मोठी पेट्रोलियम आणि नैसर्गिक वायू क्षेत्रातील सार्वजनिक क्षेत्रातील कंपनी आहे. ही कंपनी सध्या ऊर्जा उत्पादन, वितरण, संशोधन, आणि हरित तंत्रज्ञान यामध्ये देशाचे नेतृत्व करत आहे.  ची सध्याची स्थिती आणि तिचे कार्यक्षेत्र खालीलप्रमाणे विस्तृतपणे दिले आहे:

---

१. व्यवसाय आणि कार्यक्षेत्र:

a) देशातील सर्वांत मोठी ऊर्जा कंपनी:

• इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड कडे देशातील ५०% पेक्षा जास्त पेट्रोलियम उत्पादनांचे वितरणाचे जाळे आहे.
• कंपनीच्या अखत्यारीत ७०,००० पेक्षा जास्त पेट्रोल पंप आणि १५,००० LPG वितरक आहेत.
• २०२५ पर्यंत, IOCL च्या इंधन वितरण नेटवर्कमध्ये १०% वाढ झाली आहे.

b) उत्पादन क्षमता:

• इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड च्या ११ मोठ्या रिफायनरीज कार्यरत आहेत, ज्यांची एकूण वार्षिक उत्पादन क्षमता ८१.२ एमएमटीपीए (मिलियन मेट्रिक टन प्रति वर्ष) आहे.
• ही क्षमता देशाच्या पेट्रोलियम गरजांपैकी मोठा हिस्सा पूर्ण करते.

c) पाइपलाइन नेटवर्क:

• इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड कडे सध्या १६,००० किलोमीटरपेक्षा जास्त लांब पाईपलाइन नेटवर्क आहे, ज्यामुळे इंधनाचा जलद, सुरक्षित आणि स्वस्त पुरवठा होतो.
• यात कच्च्या तेलापासून (Crude Oil) ते नैसर्गिक वायू (Natural Gas) आणि पेट्रोलियम उत्पादनांचा समावेश आहे.

---

२. आर्थिक स्थिती:

• २०२५ पर्यंत इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड  ने वार्षिक महसूल ₹१० लाख कोटींहून अधिक गाठला आहे.
• कंपनीचा शेअर बाजारातील (Stock Market) सहभाग मजबूत आहे, ज्यामुळे गुंतवणूकदारांचा विश्वास वाढला आहे.
• इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड ने भारत सरकारला मोठा महसूल आणि लाभांश दिला आहे, ज्यामुळे सार्वजनिक सेवांमध्ये गुंतवणुकीसाठी अधिक निधी उपलब्ध झाला आहे.

---

३. हरित ऊर्जा आणि नवीकरणीय ऊर्जा:

• इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड ने २०२५ पर्यंत १००० मेगावॅट सौर आणि पवन ऊर्जा प्रकल्प उभारले आहेत.
• ग्रीन हायड्रोजन प्रकल्पांमध्ये इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड आघाडीवर आहे.
• पारंपरिक इंधनासोबत पर्यावरणपूरक इंधन जसे की इथेनॉल मिश्रित पेट्रोल (E20) आणि बायोडिझेल तयार करण्यावर कंपनीने भर दिला आहे.

---

४. संशोधन आणि विकास (R&D):

• इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड चे R&D केंद्र हे भारतातील सर्वात मोठे आहे, जे ऊर्जा तंत्रज्ञानातील संशोधनासाठी ओळखले जाते.
• सध्या, क्लीन फ्युएल टेक्नॉलॉजी, बायोफ्यूल उत्पादन, आणि कार्बन उत्सर्जन कमी करण्यासाठी तंत्रज्ञान विकसित करण्यावर कंपनी काम करत आहे.
• कंपनीने “ग्रीन रिफायनरी” ही संकल्पना आणली आहे, ज्यामध्ये पारंपरिक उत्पादन प्रक्रियेत पर्यावरणपूरक तंत्रज्ञानाचा वापर केला जातो.

---

५. आंतरराष्ट्रीय विस्तार:

• इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड ने आपल्या व्यवसायाचे आंतरराष्ट्रीय विस्तार करण्यावर भर दिला आहे.
• सध्या इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड चा दक्षिण आशिया, मध्य पूर्व, आणि आफ्रिका या देशांमध्ये इंधन निर्यातीत सहभाग आहे.
• आंतरराष्ट्रीय स्तरावर पेट्रोकेमिकल उत्पादन आणि LNG प्रकल्प यामध्ये गुंतवणूक केली आहे.

---

६. सामाजिक उत्तरदायित्व (CSR):

• इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड ने विविध सामाजिक उपक्रम राबवले आहेत, जसे की:
  • ग्रामीण भागात LPG गॅसचे प्रचुर प्रमाणात वितरण.
  • शिक्षण, आरोग्य सेवा, आणि स्वच्छता प्रकल्प.
  • महिला सक्षमीकरणासाठी विशेष प्रकल्प राबवले आहेत.
• इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड च्या “परिवर्तन” उपक्रमांतर्गत शैक्षणिक संस्था आणि आरोग्य सेवा केंद्र उभारले आहेत.

---

७. तांत्रिक प्रगती आणि डिजिटलायझेशन:

• इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड ने डिजिटलायझेशनद्वारे ग्राहक सेवा अधिक सक्षम केली आहे.
• इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड स्मार्ट कार्ड आणि मोबाईल अ‍ॅप्सद्वारे ग्राहकांना इंधन खरेदीसाठी सुलभ सुविधा उपलब्ध आहेत.
• कंपनीने IoT (Internet of Things) चा वापर करून इंधन वितरण प्रणालीत तांत्रिक सुधारणा केली आहे.

---

८. ग्राहकांशी मजबूत संबंध:

• इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड ने ग्राहकांसाठी विश्वासार्ह आणि उच्च दर्जाची उत्पादने पुरवून आपली प्रतिमा मजबूत केली आहे.
• ग्राहकांसाठी LPG सबसिडी योजना प्रभावीपणे राबवली जात आहे.
• पेट्रोलियम उत्पादने खरेदीसाठी कॅशलेस व्यवहार आणि सबसिडी योजना सुलभ करण्यात आली आहे.

---

९. सरकारच्या धोरणांशी संलग्नता:

• इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड ने भारत सरकारच्या “आत्मनिर्भर भारत” आणि “ऊर्जा स्वावलंबन” या धोरणांमध्ये महत्त्वाची भूमिका बजावली आहे.
• कंपनीने गॅस आधारित अर्थव्यवस्था विकसित करण्यासाठी सरकारसोबत काम केले आहे.
• राष्ट्रीय जैवइंधन धोरण (National Biofuel Policy) अंतर्गत इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड ने बायोफ्यूल उत्पादन वाढवले आहे.

---

१०. आव्हाने आणि उपाय:

a) आव्हाने:

• आंतरराष्ट्रीय तेलाच्या किमतीतील चढ-उतार.
• पर्यावरणीय नियमांचे पालन करताना उत्पादन खर्च कमी ठेवणे.
• पारंपरिक इंधनापासून नवीकरणीय ऊर्जेकडे वळण्याची गरज.

b) उपाय:

• IOCL ने पर्यावरणपूरक तंत्रज्ञान विकसित करण्यावर भर दिला आहे.
• नवीन इंधन पर्यायांसाठी संशोधन सुरू केले आहे.
• इंधनाच्या किंमती नियंत्रित ठेवण्यासाठी धोरणात्मक साठा (Strategic Reserves) तयार केला आहे.

---

निष्कर्ष:

इंडियन ऑइल कॉर्पोरेशन लिमिटेड  ही भारताच्या ऊर्जा क्षेत्रातील अग्रगण्य कंपनी असून, देशाच्या आर्थिक, सामाजिक आणि पर्यावरणीय विकासात मोलाचे योगदान देत आहे. सध्याच्या स्थितीत इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड पर्यावरणपूरक ऊर्जा उत्पादन, डिजिटलायझेशन, आणि जागतिक स्तरावर आपले अस्तित्व मजबूत करण्यावर भर देत आहे.

“इंडियन ऑईल कॉर्पोरेशन लिमिटेड : भारताच्या प्रगतीचा ऊर्जा स्त्रोत.”

IOCL चा पूर्ण फॉर्म काय आहे?

इंडियन ऑइल कॉर्पोरेशन लिमिटेड

What is the full form of IOCL?

Indian Oil Corporation Limited.

IOCL ची स्थापना कोणत्या वर्षी झाली?

३० जून १९५९

In which year was IOCL established?

June 30, 1959.

IOCL च्या किती रिफायनरीज कार्यरत आहेत?

११ रिफायनरीज

How many refineries are operational under IOCL?

11 refineries.

IOCL च्या पाइपलाइन नेटवर्कची एकूण लांबी किती आहे?

१६,००० किलोमीटरपेक्षा जास्त

What is the total length of IOCL’s pipeline network?

More than 16,000 kilometers.

IOCL कडील वार्षिक उत्पादन क्षमता किती आहे?

८१.२ एमएमटीपीए

What is the annual production capacity of IOCL?

81.2 Million Metric Tonnes Per Annum.

IOCL च्या सामाजिक उत्तरदायित्व (CSR) उपक्रमांतर्गत कोणते प्रकल्प राबवले जातात?

- ग्रामीण भागात LPG गॅस वितरण. - शिक्षण आणि आरोग्य सेवा प्रकल्प. - स्वच्छता आणि महिला सक्षमीकरण उपक्रम.

IOCL च्या ग्रीन एनर्जी क्षेत्रातील कोणते प्रमुख प्रकल्प आहेत?

- सौर आणि पवन ऊर्जा प्रकल्प. - ग्रीन हायड्रोजन उत्पादन. - इथेनॉल मिश्रित पेट्रोल (E20).

IOCL चे मुख्यालय कोठे आहे?

नवी दिल्ली, भारत

Where is the headquarters of IOCL located?

New Delhi, India.